zondag 5 juli 2009

Egyptische magie

Egypte wordt van oudsher beschouwd als een land van mysterie en magie. Dit heeft er toe geleid dat in sommige geschriften, zowel in oude als wel in moderne, Egyptenaren worden aangemerkt als een irrationele, morbide en bijgelovig volk.

Professionele egyptologen nemen liever afstand van het populaire beeld van Egypte als de bron van de occultekennis. Zij hebben de neiging nadrukken te leggen op de talrijke concrete voorwerpen van de Egyptische beschaving en op de Egyptische geschriften die een pragmatische toelichting geven en de filosofie van leven vertolken. Deze eenzijdige benadering kan de balans te ver doen doorslaan.

Veel van de oud egyptische magische praktijken lijken raar, dom of zelfs afstotend, uit het oogpunt van Westerse rationalisme, maar als ze worden genegeerd, dan zou ons beeld van de Egyptische samenleving onvolledig zijn.

Het bewijs voor de oude Egyptische magie omspant ongeveer vier en een half duizend jaar. Amuletten zijn terug te dateren tot de vroege vierde millennium voor Christus; terwijl magische teksten ontstaan zijn in de late derde millennium voor Christus tot de en met vijfde eeuw na Chr. Schriftelijke spreuken zijn de belangrijkste bronnen, maar voorwerpen tonen soms vormen van magie die nauwelijks opgenomen zijn in de teksten. Deze objecten zouden nog meer bruikbaar zijn als alle vroege archeologen de noodzaak hadden begrepen van het verslag doen van de precieze context van hun vondsten. Het grote aantal goed bewaarde graven en de grote hoeveelheid grafvoorwerpen, te zien in musea, laat zien dat funeraire magie (begrafenis rituelen) een onderwerp is geweest waar veel onderzoek naar is gedaan.
Rituele magie uitgevoerd in tempels en alledaagse magie - de toverspreuken en wijdingen door mensen toegepast in hun persoonlijk leven - zijn in veel minder mate onderzocht en bestudeerd. Deze drie soorten magie zijn nauw met elkaar verbonden en hebben elkaar over en weer beïnvloed.

De inzichten die alledaagse magie kan geven in het persoonlijke leven van de oude Egyptenaren maakt het veel meer van marginaal belang. Het Egyptische woord hiervoor, meestal vertaald als ' magie ' is heka. Dit was een van de krachten welke gebruikt werd door de schepende Godheid om de wereld creëren. In de Egyptische mythe, was de eerste toestand chaos. Vóór de schepping was er slechts een donkere, waterige afgrond bekend als de Nun. In de Nun leefde de grote slang of draak APEP (Apophis). Hij belichaamd de destructieve krachten van de chaos. Toen het eerste land, de Primeval berg, opsteeg uit de Nun, had de geest van de maker een plaats om een vorm in aan te nemen. De schepper creëerde uit de chaos orde. Dit goddelijke bevel werd gepersonifieerd door een godin genaamd Maat. Het woord maat betekende ook rechtvaardigheid, waarheid en harmonie. Ten slotte maakte de schepper goden en mensen.

Een van deze goden was de god Heka. Deze wordt afgebeeld in de menselijke vorm, soms met een afbeelding van zijn naam op zijn hoofd. Heka kan worden geïdentificeerd met de schepper zelf, met name wanneer hij later verschijnt in kindvorm, om het ontstaan van nieuw leven te symboliseren.

Heka wordt ook beschreven als de Ba (de ziel of manifestatie) van de zonnegod. Hij was de energie die de schepping mogelijk maakte en iedere handeling van Magie is een voortzetting van het creatieve proces. Sommige Egyptische goden waren alleen personificaties van abstracte begrippen of van natuurlijke fenomenen en waren nooit de focus van cultuserediensten of van prive-devotie. Er werden geen grote tempels gebouwd voor Heka, maar hij had een priesterschap en heiligdommen waren er gewijd aan hem in Neder (Noord) Egypte.

Er was ook een godin genaamd Weret Hekau 'Groot van Magie'. Oorspronkelijk was dit slechts een bijnaam, toegeschreven aan een aantal godinnen. Als een godin in haar eigen recht, werd Weret Hekau meestal afgebeeld in cobra vorm. Ze was een van de godinnen die optrad als pleegmoeder voor de goddelijke koningen van het oude Egypte en ze was de macht immanent aan de Koninklijke kroon. De slang-vormige staf gebruikt door magiërs is waarschijnlijk een representatie van haar.

Alle goden en mindere bovennatuurlijke wezens, met inbegrip van de krachten van chaos, hadden hun eigen heka. Het werd even veel als een deel van henzelf beschouwd als hun lichaam of hun namen. Egyptische koningen hadden automatisch een heka.
Mensen die op de een of andere manier van de normale standaard afweken, zoals dwerggroei, zouden ook kunnen worden aangewezen tot het bezitten deze kwaliteit. Alle doden werden gecrediteerd met een bepaalde mate van heka. Dit oude concept is vergelijkbaar met de moderne Arabisch barraka, een kracht bezeten door vele soorten wezens en door sommige plaatsen en objecten. Alles wat vreemd, exotisch of oud is kan bekeeld zijn met barraka1 en hetzelfde gold voor heka.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Vergelijkbare Blogs

Related Posts with Thumbnails