donderdag 30 juli 2009

Seth en de Was-Scepter

Er zijn verschillende Was-scepters gevonden met een afbeelding van het seth-dier. Was scepters vertegenwoordigen Seth. Scepters worden afgebeeld gedragen door de goden, farao's, en de priesters, als een symbool van macht.

In een latere periode, wordt de scepter ook gezien als een symbool van de controle over de werking van de chaos, die Seth vertegenwoordigd. Scepters worden vaak afgebeeld in schilderingen, tekeningen en beelden van goden. Ze werden niet alleen afgebeeld, maar ook gemaakt als echte scepters. De gevonden scepters zijn vervaardigd van faience of hout, waaraan de kop en de staart(vaak in vorkvorm) van het Set-dier uitgebeeld zijn.

Was-Scepter in het British Museum

Een soort gelijke Was-scepter is te vinden in het Metropolitan museum in New York. Boven-en onderkant (zijn orgineel, midden deel is gereconstrueerd), van een faience was-schepter, opgegraven op Faras in Nubië, Late periode.

Detail foto was deze Was-scepter

De Was-Scepter is een van de zeer herkenbare symbolen, of emblemen, gevonden in twee dimensionale voorstellingen en in drie dimensionale objecten uit het oude Egypte. De naam scepter, is feite is, in sommige gevallen een beetje misleidend. Feitelijk gezien wordt de Was-Scepter niet altijd in de vorm van een scepter uigebeeld, maar kan het ook uitgebeeld zijn als een lange staf, of als schraag of meerdere schragen, om te ondersteunen. De Was-Scepter kan ook zijn weergegeven als een soort randversiering.

Geoffrey Graham vermeld het in; The Oxford Encyclopedia of Ancient Egypt, als w3s-staf (w3s is een notatie, gebruikt door Egyptologen, ter aanduiding van de spelling van de Egyptische term, omdat er eigenlijk geen moderne Engels equivalent voor sommige van de letters van het woord bestaat), en hij vertelt ons dat het vaak ten onrechte een 'Scepter' genoemd wordt.

Maar dat lijkt een beetje misleidend, want het zou inderdaad kunnen worden weergegeven op dezelfde wijze als andere scepters, ondanks dat het ook andere vormen kent. Echter, in de volksmond is het bekend als een Was-Scepter (of scepter), en dit is de term die ik gebruik in deze blog. In feite verwijst de naamgeving "Scepter" fysiek alleen naar de lengte van de schagt, maar symbolisch, het kan op verschillende wijzen gebruikt worden.

Fysiek, bestaat een Was-Scepter uit een staf, met hoofd van een Seth-dier of een woestijn dier; op de top van de staf, en een open vork aan de basis. Sommige Egyptologen hebben gespeculeerd dat het hoofd, althans in verschillende tijdsperioden, kan worden gevonden in de vorm van een gazelle, een vogel, een slang of een soort fantasie dier. Sommige Egyptologen hebben aangevoerd dat de vork aan de basis van de staf de benen van het beest zouden symboliseren. Men Gebruikt ter ondersteuning van dit argument, het feit dat de Was-Scepters soms zijn afgebeeld als personificaties van objecten, welke deze theorie ondersteunen, zoals als b.v. de Djed waarvan afbeelding zijn gevonden met benen en armen.

Ook zijn er speculaties dat was-scepter zou kunnen zijn afgeleid van wandelstokken, van een rietje waarmee iemand afgestraft kan worden (cane), van stokken waarmee werd gevochten, of misschien zelfs van tentstokken. Haar gevorkte bases kan ook een originele oorspronkelijke weergave zijn geweest, van een gebruiksvoorwerp voor het vangen van slangen en later ook symbolisch bedoeld zijn voor de bestrijding van slangen, maar ook dit is niet zeker, en er zijn tal van argumenten en theorieën over de oorsprong van dit oude apparaat.

De was-schepter is een visuele representatie van het begrip "macht" of "koninkrijk". Daarhalve kon het macht en autoriteit symboliseren. De Was-Scepter wordt ook geassocieerd met rijkdom en geluk. In latere Egyptische reliëfs, wordt de Was-Scepter soms gebruikt als een verticale grens of randversiering van scènes, ter ondersteuning van langwerpige "hemel" hiërogliefen en staande op langwerpige "aarde" hiërogliefen, die diende als de horizontale delen van het frame. Zij lijken dus de pijlers van de hemel te vertegenwoordigen, en dus heerschappij over de gehele wereld. Echter, het was-schepter was ook de hiëroglief voor "Thebe".

De vroegste afbeeldingen, in de Egyptische kunst, van de Was- Scepter, zijn gevonden in de handen van de goden en godinnen. Een aantal verschillende goden in de faraonische periode worden afgebeeld met Was-Scepters. Later werd deze Was- Scepter afgebeeld op voorstellingen van koningen, en nog later, werden ze zelfs afgebeeld in (graf)representaties van prive-personen .

Variaties op de Was-Scepter werden gevonden in de handen van Osiris en Ptah, in hun handen houdende de Was- Scepter, gecombineerd met de Ankh en djed pijler. Er zijn ook reële voorwerpen van deze gecombineerde scepters gevonden. Het werd ook uitgebeeld als een hiëroglief, samen met de Ankh, en wordt soms afgebeeld als dat het wordt uitgegoten over het hoofd van een heerser, aldus geeft men hem op deze wijze het leven en de heerschappij.

Was - Scepter gecombineerd met de Ankh en djed pijler. Vergulde houten beeld van Ptah. de Scpeter is van brons ingelegd met goud. Ophet beeld staan zijn titels, Ptah, Heer van Ma'at, tevens staat hier de naam Tutankhamun.

Hier een detail foto van de gecombineerde scepter.

Binnen het hiërogliefenschrift moeten we de Was-Scepter hiëroglief onderscheiden van een d'm-hiëroglief (of DJAM-hiërogliefen), die identiek is aan de Was-Scepter hiërogliefen met uitzondering van een de gespleten onderkant. Sommige bronnen melden deze twee verschillende objecten identiek zijn, maar in feite heedt DJAM -scepter hiëroglifisch de betekenis van "elektrum", een kostbare natuurlijke legering van goud en zilver, en het is nauwer verbonden met GEB, god van de aarde.

Was-scepter in het Brooklyn Museum.

Nogmaals de Was-Scepter in het Brooklyn Museum, met Wadj-Scepter, Faience, Late Periode - Macedonische periode, circa 664-305 vC

Deze Blog over de Was- Scepter is nog niet af. Er volgt dus nog meer moois!

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Vergelijkbare Blogs

Related Posts with Thumbnails